Jongensdansen
Zwaarddansen, een oude verloren gegane traditie uit onze streken zien opnieuw het levenslicht.
De eerste verwijzingen naar het bestaan van zwaarddansen vindt men terug in de stadsarchieven van Brugge. In het jaar 1389 werd een betaling gedaan aan de sweertdansers. Een tachtigtal gemeenten van ons land hadden in de 15e en 16e eeuw een eigen zwaarddansgroep. Bij zo een reizwaarddans vormen de dansers een ketting die niet mag verbroken worden.
In de vijftiger jaren werd een eerste zwaarddans samengesteld door Ernest Van Eynde, “De Zevenster”. Renaat Van Craenenbroeck, de leider van volksdansgroep Lange Wapper stelde dan zijn Antwerpse traditionele zwaarddans samen.
Ook andere zwaarddansen zijn in die periode ontstaan,
“De zwaarddans van het land van Waas”, “Were-Di”, “ De Wendelaar” en andere.
Uiteraard mag de Trawantel, een stokkendans met hoepel, niet ontbreken in deze opsomming. Deze Trawantel werd ons overgeleverd door de schuttersgilde van Westerlo die hem nog steeds uitvoeren. Vermoedelijk is deze dans afgeleid van een oudere zwaarddans.
Met onze Speelschaar dansen wij de “Zevenster” en de “Trawantel”.
Nieuw sinds 2016 is onze eigen zwaarddans “De Kwelduivel”
Andere mannendansen
Tijdens de jaarkrans zien wij dat er verschillende feesten plaatvonden. In het voorjaar hebben wij, Vastenavond, halfvasten, eigenlijk afgeleiden van VASTELAVOND of vruchtbaarheidsavond. De mensen waren veel meer verbonden met de natuur dan vandaag het geval is. Om kwade geesten te verdrijven werden er vuren ontstoken waar me een reinigingsritus had door over de vuren te springen. Ook rond deze feesten ontstonden dansen. Wij kennen wel de Engelse morrisdansen maar bestond dit ook in Vlaanderen en de Nederlanden.
Uiteraard werd ook bij ons door de jonge mannen gedanst met stokken, gezwaaid met halsdoeken, geslagen met zwepen enz. Bij Speelschaar Ossaart ontstond een stokkendans, “Bultendans” Bij deze dans wordt er op de grond geslagen, stokken tegen elkaar geslagen en de dansers maken verschillende figuren. Dit alles om de kwade geesten te verdrijven en de goede aardgeesten op te wekken