Voorspel
Toen wij van de stad vernamen dat de Sint-Niklase verenigingen hun medewerking gevraagd werd om de viering van 800 jaar luister bij te zetten besloten wij om in samenwerking een zwaarddanstreffen te organiseren. Speelschaar Ossaart en Volkskunstgroep Boerke Naas sloegen de handen in elkaar om dit evenement te organiseren. Tot onze ontgoocheling werd het evenement niet weerhouden omdat het niet vernieuwend was en eigenlijk behoorde tot het vaste programma van beide groepen.
Waarom Zwaarddanstreffen
In archieven zijn wel veel aanduidingen over de zwaarddansen. De middeleeuwse Vlaamse, Brabantse en Hollandse stadsrekeningen gaven tot nog toe een honderdtal vermeldingen waarin expliciet naar een zwaarddans verwezen wordt. Ook staat hierin summier de vergoeding aangegeven die zwaarddansers ontvingen voor hun prestatie. Deze talrijke vermeldingen laten vermoeden dat het zwaarddansen van de veertiende tot de achttiende eeuw een grote bloei kende. Op filologisch gebied is heel wat te halen uit deze teksten. Het gaat over 'ghesellen die metten sweerden dansten of traetseden, wapenkuriers met traetsie ende wapene, wapenreyers, sweertreyers, sweertruyders’ (reyden, reien = dansen).[xviii]
De zwaardansen worden vernoemd in een stadsrekening van Brugge over het jaar 1388-1389: "item ghegheven bi beveilne van borghmeesters den sciplieden spelende vastenavende achter de sleden met swerden."
Uit de stadsrekening van Brugge
Maar ook in andere steden worden zwaarddansers vernoemd. Op Vastelavont 1451 kon men in Aalst zijn kijklust bevredigen aan de esbattementen van de jonge gezellen: “Geschinct te Vastelavonde den jonghen ghezellen vander stede die diversche esbattementen speelden achter stede”.[xx] Speelden ze ‘achter de stede’ of 'achter de slede’? ‘’Achter de stede’ betekent ‘overal in de stad’.[xxi] Omwille van de authenticiteit vinden wij dat een treffen van zwaarddansers zeker en vast thuishoort in hogergenoemde viering.
Uitvoering
Ondanks het niet weerhouden van dit evenement besloten wij om toch verder te gaan en met beide Sint-Niklase volkskunstgroepen ook de volkskunst te laten kaderen in dit jubileumjaar. Groepen uit verschillende landen werden uitgenodigd en er werd een volledig programma in elkaar gestoken zodat elkeen zijn gading kan vinden in dit initiatief.Voor de kijkers is er het stadspark en de stadsschouwburg en onze volksdansers kunnen hun beste beentje voorzetten op het volksdansfeest.
